Bệnh EHP trên Tôm: Dấu Hiệu Nhận Biết và Cách Giảm Thiểu Tác Hại

Bệnh EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) đang trở thành một vấn đề khó khăn cho người nuôi tôm. Mặc dù tỷ lệ lệ tử vong của bệnh EHP gây ra không cao, nhưng làm cho tôm bị chậm lớn, kém hấp thu dinh dưỡng, gây thiệt hại kinh tế cho người nuôi. Để hiểu rõ hơn về EHP cũng như các biện pháp phòng ngừa bệnh, hãy cùng Shrimpharmaqua tham khảo qua bài viết Bệnh EHP trên Tôm: Dấu Hiệu Nhận Biết và Cách Giảm Thiểu Tác Hại.

EHP là gì?

EHP là bệnh vi bào tử trùng, do ký sinh trùng đơn bào Enterocytozoon hepatopenaei (viết tắt EHP) gây ra, bệnh tấn công chủ yếu ở gan tụy của tôm. Khi tôm bị nhiễm EHP, gan tụy sẽ chịu tổn thương nặng gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng, dẫn đến tình trạng còi cọc và chậm lớn, phát triển không đồng đều. Bệnh EHP khó phát hiện, có tốc độ lây lan nhanh trong ao nuôi.

Một số vấn đế cần biết về EHP (Enterocytozoon hepatopenaei)

• Đây là một loại ký sinh đơn bào có hình bào tử oval, kích thước 12-08 um.
• Tốc độ lây lan của bệnh EHP trên tôm rất nhanh.
• Rất khó loại bỏ EHP bằng giải pháp khử trùng thông thường.
• Không có dấu hiệu nhận biết lâm sàng cho bệnh EHP ở giai đoạn đầu.
• EHP không gây chết tôm nhưng là tác nhân cho Vibrio tấn công gây bệnh chết sớm và bệnh phân trắng trên tôm.
• Hiện tại chưa có giải pháp đặc trị vi bào tử trùng EHP ngoài việc tầm soát bệnh sớm và hạn chế các tác nhân cơ hội như Vibrio ký sinh trùng.

Nguyên nhân nào làm cho tôm mắc bệnh EHP?

• Con giống không được chọn lọc kỹ: khi còn là ấu trùng tôm con (Nauplius), tôm có thể bị lây nhiễm từ tôm bố mẹ.
• Trong quá trình nuôi: nguồn nước xử lý chưa kỹ, chứa nhiều sinh vật mang mầm bệnh và vi khuẩn. Thức ăn kém chất lượng hoặc dư thừa, tích tụ nhiều mùn bã hữu cơ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Ngoài ra, mật độ nuôi quá cao, chất lượng nước kém và điều kiện nuôi không ổn định khiến tôm suy yếu, dễ bị nhiễm bệnh.

Dấu hiệu của bệnh EHP

Ký sinh trùng EHP tấn công vào gan tụy của tôm, sử dụng nguồn dinh dưỡng của tôm, từ đó gây cản trở quá trình tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất, khiến tôm chậm phát triển. Điều này dẫn đến hiện tượng tôm trong ao nuôi phát triển không đồng đều, dễ nhận thấy sự chênh lệch kích cỡ. Tôm nhiễm EHP thường không biểu hiện triệu chứng đặc trưng, vẫn ăn uống bình thường nhưng không tăng trưởng, gây tổn thất kinh tế nghiêm trọng.

• Khi tôm nhiễm bệnh EHP, biểu hiện rõ nhất qua các dấu hiệu như mắt xuất hiện chấm đen, cơ và ruột chuyển màu đen, lớp biểu bì mỏng và cơ trắng do tôm bị stress.
• Tôm nhiễm EHP thường chậm lớn, kích thước không đồng đều từ giai đoạn 25-45 ngày tuổi.
• Tôm giảm ăn, kém hoạt động, vỏ mềm, dễ bong tróc, dẫn đến tăng trưởng kém và năng suất thấp. Tác nhân EHP ký sinh trong các tế bào ống gan tụy, sử dụng dưỡng chất của tôm để phát triển, gây thoái hóa gan tụy, vỡ tế bào, và tổn thương nghiêm trọng.
• Hệ tiêu hóa của tôm bị ảnh hưởng nặng nề với ruột rỗng, phân đứt khúc có màu trắng và đường ruột cong.

Ngoài việc quan sát bằng mắt thường, người nuôi cũng có thể kiểm tra gan tuỵ, đường ruột dưới kính hiển vi hoặc phân tích mẫu PRC để phát hiện bệnh.

Phòng ngừa và kiểm soát bệnh EHP trên Tôm

Cách tốt nhất hiện nay là phòng ngừa bệnh để giảm thiểu rủi ro do bệnh EHP gây ra:

Chọn lựa con giống: chọn giống từ những cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng, không bị bệnh, đã được xét nghiệm PCR, mật độ thả giống thích hợp.

Trong ao nuôi:

• Trước khi thả nuôi, cần cải tạo ao, vệ sinh sát trùng ao nuôi thật kỹ, để ngăn chặn mầm bệnh còn sót lại.
• Kiểm soát và duy trì môi trường nước ao nuôi ổn định, sử dụng men vi sinh để cung cấp vi sinh vật có lợi, để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây hại.

Xem thêm: Men vi sinh – Giải pháp hiệu quả cho môi trường nước ao nuôi Tôm

• Theo dõi lượng thức ăn thường xuyên, để tránh tình trạng dư thừa thức ăn, làm tích tụ mùn bã hữu cơ tạo chất dinh dưỡng cho mầm bệnh phát triển.
• Bổ sung thêm các vitamin, thảo dược và khoáng chất để tăng sức đề kháng, tăng cường miễn dịch cho tôm.

Xem thêm: Các loại vitamin cho tôm và những điều cần biết khi sử dụng

• Theo dõi, quan sát trình trạng tôm thường xuyên để kịp thời phát hiện bệnh, và sử dụng các biện pháp hỗ trợ điều trị khác.

Kết luận:

Bệnh EHP trên tôm xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2015. Theo thông tin từ Tổng cục Thủy sản, bệnh EHP hiện đang là một trong những căn bệnh có chiều hướng gia tăng, gây thiệt hại nặng nề về kinh tế cho người nuôi. Bệnh EHP đang là mối đe doạ đối với người nuôi tôm, hiện nay bệnh EHP chưa có phương pháp điều trị, nên việc phòng ngừa là biện pháp tốt nhất để chống lại bệnh EHP. Do đó, người nuôi cần phải thực hiện tốt các biện pháp phòng ngay từ ban đầu, để hạn chế bùng phát dịch bệnh, giảm thiệt hại kinh tế tối đa cho người nuôi.

Tham khảo sản phẩm cho tôm:

• Ryder bio – Vi sinh xử lý nước, phòng ngừa vi khuẩn gây bệnh đường ruột, phân trắng, phân lỏng
• Poli bio – Men tiêu hoá hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh do vi khuẩn Vibrio gây ra
• Bvitacom – Vitamin tổng hợp chống sốc, kích thích tôm bắt mồi

Mọi ý kiến đóng góp và thắc mắc xin vui lòng liên hệ:

Công Ty TNHH SHRIMPHARMAQUA

• Địa chỉ: 79/22 Lê Thị Riêng, Thới An, Quận 12, TP.HCM
• Hotline: 0828.39.3456 – 085.990.3456 – 082.275.3456
• Website: nghenong.vn hoặc shrimpharmaqua.com