Oxy Viên Là Gì? Giải Pháp "Cấp Cứu" Tôm Cá Nổi Đầu & Cách Dùng An Toàn

Trong nuôi trồng thủy sản thâm canh công nghệ cao hiện nay, oxy viên được ví như “vũ khí phòng thân” không thể thiếu trong kho của mọi trại nuôi. Khác với các phương pháp sục khí cơ học thông thường, loại chế phẩm này đóng vai trò quyết định trong việc xử lý các tình huống khẩn cấp, đặc biệt là hiện tượng tôm nổi đầu diễn ra vào ban đêm hoặc sáng sớm do thiếu hụt oxy cục bộ.

Mục lục

1. Cơ Chế Hoạt Động & Thời Điểm Cần Sử Dụng

Oxy viên hoạt động dựa trên phản ứng hóa học sủi bọt để giải phóng oxy nguyên tử ngay lập tức. Ba thời điểm “vàng” bắt buộc phải dùng là: (1) Mất điện đột ngột, (2) Tôm cá bị ngạt khí nổi đầu do khí độc/tảo tàn, (3) Vận chuyển thủy sản đi xa.

Cơ Chế Hoạt Động & Thời Điểm Cần Sử Dụng oxy viên

Khác với hệ thống quạt nước hay máy thổi khí hoạt động bằng cơ năng, oxy viên hoạt động dựa trên phản ứng hóa học, giúp đưa oxy trực tiếp xuống đáy ao nơi hàm lượng oxy thường thấp nhất. Dưới đây là 3 trường hợp “sống còn” bà con bắt buộc phải sử dụng:

Mất điện đột ngột: Khi hệ thống sục khí ngừng hoạt động, với mật độ nuôi dày đặc (trên 100 con/m²), tôm cá sẽ tiêu thụ hết lượng oxy hòa tan tự nhiên chỉ sau 30-60 phút. Oxy viên là giải pháp duy nhất lúc này để duy trì sự sống.
Tôm cá bị ngạt khí, nổi đầu: Khi thấy tôm bơi lờ đờ, tấp mé hoặc nổi đầu hàng loạt. Nguyên nhân có thể do tảo tàn hoặc khí độc đáy ao tăng cao (NH3, NO2). Oxy viên giúp oxy hóa nhanh các khí độc này.
Vận chuyển đi xa: Duy trì sự sống cho tôm giống hoặc cá thương phẩm trong các thùng kín, bao nilon trong suốt quá trình vận chuyển đường dài.

Sản phẩm khuyên dùng: Hiện nay, dòng sản phẩm Oxy More – Tăng cường oxy cấp cứu kịp thời đang được đánh giá cao nhờ công nghệ tạo hạt oxy nano, giúp tan nhanh và duy trì hàm lượng oxy trong nước lâu hơn 30% so với các loại viên nén thông thường.

OXY MORE – Tăng cường oxy, cấp cứu kịp thời cho tôm cá

2. Ưu Điểm và Nhược Điểm Cần Biết

Ưu điểm vượt trội là khả năng cung cấp oxy hòa tan cực nhanh xuống tận đáy ao và hỗ trợ phân hủy mùn bã hữu cơ. Tuy nhiên, nhược điểm là chi phí cao hơn chạy máy sục khí và chỉ có tác dụng trong thời gian ngắn (tính bằng giờ).

Người nuôi cần nắm rõ bảng so sánh dưới đây để sử dụng đúng mục đích, tránh lãng phí hoặc gây sốc môi trường cho vật nuôi:

Đặc điểm	Ưu điểm	Lưu ý quan trọng
Hiệu quả	Cung cấp oxy hòa tan cực nhanh (trong 5-10 phút), đi sâu vào đáy ao – nơi lượng oxy thường thấp nhất.	Chỉ là giải pháp cấp cứu tạm thời, không thay thế được hệ thống quạt nước về lâu dài.
Tác động phụ	Giúp oxy hóa chất hữu cơ, hỗ trợ quy trình xử lý nước trong ao tôm sạch hơn.	Một số loại oxy viên giá rẻ, nhiều tạp chất có thể làm biến động độ pH của nước nếu dùng quá liều.

3. Hướng Dẫn Sử Dụng Oxy Viên Hiệu Quả Nhất

Liều lượng chuẩn: Cấp cứu dùng 1kg/1.000m³ nước, đánh định kỳ dùng 1kg/2.000 – 3.000m³. Nên tạt vào lúc 20h-22h đêm hoặc ngay khi thấy tôm nổi đầu. Sau đó cần kết hợp cấy men vi sinh để xử lý triệt để nguyên nhân.

Sử dụng oxy viên không đúng cách (tạt quá nhiều cục bộ hoặc sai vị trí) có thể gây “sốc” cho tôm hoặc lãng phí chi phí. Dưới đây là quy trình chuẩn kỹ thuật mới nhất 2025:

Bước 1: Quan sát & Xác định vị trí

Đánh trực tiếp vào các khu vực tôm/cá đang tập trung đông đúc hoặc những nơi nước tù đọng, “góc chết” của ao nuôi. Nếu ao có dấu hiệu khí độc (NH3, NO2) tăng cao, việc bổ sung oxy viên ngay lập tức sẽ giúp giảm độc tính, bảo vệ tôm.

Bước 2: Liều lượng khuyến nghị (Áp dụng cho Oxy More)

Trường hợp cấp cứu (Tôm nổi đầu): Dùng 1kg cho 1.000 – 1.500 m³ nước.
Đánh định kỳ (Mật độ nuôi dày): Dùng 1kg cho 2.000 – 3.000 m³ nước. Thời điểm tốt nhất là 20h00 – 22h00 đêm để đón đầu đợt oxy giảm thấp vào rạng sáng.

Bước 3: Kết hợp xử lý môi trường

Sau khi tôm cá đã khỏe lại nhờ oxy cấp cứu, nguyên nhân gốc rễ (nước bẩn, tảo tàn, khí độc) vẫn còn đó. Bà con cần thực hiện ngay các bước sau để tránh tái phát:

Chạy lại quạt nước và sục khí ngay khi có điện để khuếch tán oxy đều khắp ao.
Bổ sung ngay men vi sinh cho tôm để phân hủy xác tảo tàn và thức ăn thừa dưới đáy ao, ngăn chặn tình trạng thiếu oxy tái diễn vào đêm hôm sau.

4. Những Sai Lầm Thường Gặp

Ba sai lầm lớn nhất là: (1) Lạm dụng thay thế hoàn toàn máy sủi, (2) Không kiểm tra biến động pH sau khi đánh, (3) Tạt không đều khiến tôm bị sốc thuốc cục bộ.

Lạm dụng thay thế máy sủi: Oxy viên có chi phí vận hành cao hơn nhiều so với điện năng. Chỉ nên dùng trong trường hợp khẩn cấp hoặc hỗ trợ vào các thời điểm oxy tự nhiên xuống thấp nhất (gần sáng).
Không kiểm tra pH: Một số phản ứng tạo oxy có thể sinh ra tính kiềm. Cần kiểm tra môi trường thường xuyên để điều chỉnh cho phù hợp.
Tạt không đều: Cần rải đều viên oxy khắp mặt ao hoặc tập trung vào khu vực nhá (vó) cho ăn để oxy khuếch tán đều xuống đáy, tránh chỗ quá đậm đặc chỗ lại thiếu.